Waarom persoonlijk maken?
Hoewel klimaatverandering een wereldwijd probleem is, zijn de gevolgen lokaal en persoonlijk.
311
Er is daarom reden om het naar een persoonlijk niveau te ‘vertalen’ en zo naar een meer relateerbare schaal te brengen. Benaderingen van klimaatwetenschap die zich richten op gezondheid kunnen gevaarlijke klimaatgevolgen en de behoefte aan kosteneffectieve oplossingen zichtbaarder en tastbaarder maken.
312
Er is een verband tussen consumeren en Planetaire Gezondheid.
313
Hoe kun je het klimaat persoonlijk gaan nemen?
Kennis is belangrijk, weten hoe het met het klimaat is gesteld. Daarom wordt er ook gepleit voor klimaateducatie. Mensen in staat stellen om verantwoordelijkheid te nemen en bij te dragen aan zinvolle oplossingen.
314 Als burgers van deze aarde hebben we de verantwoordelijkheid om op de hoogte te blijven van de best beschikbare gegevens en kennis.
315
Kan de consument ook verantwoordelijk gehouden worden voor z’n uitstoot? Bijvoorbeeld door de 3 miljard niet-consumenten, die de gevolgen ervan ondervinden?
Wat kan jij doen?
Als het op klimaatmaatregelen aankomt, is het maar al te gemakkelijk om te geloven dat wat we als individuen doen er niet toe doet, constateert Aaron Bernstein, van Harvard School of Public Health.
316
Persoonlijk, zelf in actie komen is mogelijk en zinvol.
317 En door jouw keuzes kun het systeem een heel klein beetje bijsturen.
318 Het belangrijkste wat je kunt doen om klimaatverandering tegen te gaan is
erover praten, zegt Katharine Hayhoe.
319
Hoe verklein je je koolstof voetafdruk?
Tijdens ons leven nemen we honderdduizenden beslissingen. De keuzes die we maken en de manier waarop we leven hebben een grote invloed op onze planeet. Onze moderne manier van leven is verantwoordelijk voor naar schatting tweederde van de wereldwijde uitstoot.
320
Dat biedt tegelijk ook veel kansen. Het aanpassen van consumptiepatronen aanpassen kan de uitstoot sterk verminderen. Dat heeft vooral effect bij mensen die (relatief) rijk zijn. De wereldwijde uitstoot van broeikasgassen kan rond 2050 met 40-70% verminderen.
321
Deze veranderingen kunnen voor een groot deel binnen het bestaande economische systeem plaatsvinden. We hoeven dus niet te wachten tot ‘het systeem’ veranderd is of de energietransitie een feit is, maar kunnen vandaag al verschil maken.
Keuzemogelijkheden
De mogelijke aanpassing zitten in het deel van de koolstof voetafdruk waarop we zelf invloed hebben. Dat zijn vooral dingen in het dagelijks leven, waarvoor we kunnen kiezen. Bijv. wat we eten, hoe we reizen, welke en hoeveel spullen we kopen.
Je kunt berekenen hoe jouw keuzes invloed hebben op de grootte van je voetafdruk.
322
Bepaalde delen van je persoonlijke koolstof voetafdruk ‘liggen vast’, bijv. het aandeel ‘overheid’. Hoe groot dat percentage is verschilt van land tot land. Maar op een groot gedeelte heb je wel invloed. In een rijk land, zoals Nederland, kan een gemiddeld huishouden z’n uitstoot halveren.
323
Om op koers te blijven voor de klimaatdoelstelling van 1.5 zou in het jaar 2030 de koolstofvoetafdruk tot 2,5 ton CO₂ per persoon per jaar moeten zijn teruggebracht. Slechts zo’n 5% van de huishoudens in de Europese Unie leeft binnen deze grenzen. De gemiddelde koolstofvoetafdruk is ongeveer acht ton CO₂ per persoon, en moet de komende tien jaar moet dalen tot ongeveer een derde van dat niveau.
324
Emissies worden meestal gezien op nationale schaal, of van grote industrieën, maar kunnen ook bekeken worden op persoonlijke niveau. Dan blijkt dat de moderne consument voor veel uitstoot zorgt. Dat zit niet alleen in rechtstreeks energieverbruik, zoals benzine die aan de pomp getankt wordt, gas dat naar de cv-ketel stroomt en kerosine, die voor de vlucht getankt wordt. Het zit vooral in spullen die we kopen en die bij productie, transport en afvalverwerking veel energie kosten. In de ‘lage lonen landen’, waar het gros van onze spullen vandaan komt, is het gros van de gebruikte energie fossiel. Er blijkt een grote kloof te bestaan tussen de uitstoot van de consument en de niet-consument.
“Ieder van ons is een oorzaak van opwarming van de aarde” Al Gore in An Inconvenient Truth. 325
Als we denken aan koolstofvoetafdrukken, zien we vaak grote industrieën of transportsectoren als de grootste boosdoeners. Maar een aspect dat vaak over het hoofd wordt gezien, is de koolstofuitstoot
die wordt geproduceerd door alledaagse voorwerpen. Van de apparaten die we thuis gebruiken tot de kleding die we dragen en het voedsel dat we consumeren, deze schijnbaar onschuldige voorwerpen dragen aanzienlijk bij aan onze koolstofvoetafdruk.
331 Veranderingen in consumptie patronen naar alternatieven met een lage CO2-voetafdruk bieden grote en dringend noodzakelijke mogelijkheden om de uitstoot te verlagen.
332
“Onze consumptiegewoonten zijn de oorzaak van klimaatverandering” 333
Spullen die we aanschaffen leveren een groot aandeel in onze voetafdruk. Tussen 30 en 60% van de impact die we veroorzaken op de planeet kan rechtstreeks worden toegeschreven aan de producten die we kopen.
334
Voor de toekomst van de planeet is het belangrijk om je koolstof voetafdruk te verlagen.
335 Maarten van Andel, auteur van ‘De Groene Illusie’, meent dat we de klimaatdoelen niet halen als we blijven autorijden, vliegen en shoppen. 26 Rijke mensen hebben veel manieren om hun uitstoot te verminderen.
336 Maar wie zijn die rijken? Dat blijken ook Europese consumenten te zijn.
337