Skip to main content Skip to page footer

consument vs klimaatwetenschapper

een grote kloof
 

De perspectieven op klimaatverandering verschillen sterk, maar zijn vooral groot tussen consument en klimaatwetenschapper. Klimaat experts maken zich al sinds jaren 90 zorgen over de ontwikkelingen, en die zorgen worden groter, naarmate de wetenschappelijke kennis toeneemt. Geen groter verschil dan met de consument, die klimaat-onkundig is en blijft. 
Wetenschappers, inmiddels wanhopig, weten niet hoe ze nog meer alarm kunnen slaan, terwijl de consument droomt van consumeren, reizen, vliegen, eten. Sommige klimaatwetenschappers gaan zelfs demonstreren en zetten hun reputatie op het spel, om gehoor te vinden voor hun urgente boodschap.
Waarom zet de klimaatwetenschapper het klimaat op 1 en is het voor de consument het klimaat een sluitpost ?


De klimaat-expert-kant

klimaat-experts ‘zien’, dankzij hun kennis van ‘klimaat’

Hoe meer je weet, hoe erger de situatie blijkt te zijn waarin we zitten. 257 Als iedereen zou zien wat ik zie aankomen, zou de samenleving overschakelen op klimaat-’noodgeval’ stand en het gebruik van fossiele brandstoffen stoppen binnen slechts enkele jaren, vertelt klimaatwetenschapper Peter Kalmus. 258 Hij voelt zich moreel verplicht om alarm te slaan. Sociale veranderingen zijn nodig, want feiten zijn niet genoeg om  wereldleiders te bewegen om actie te ondernemen.
Klimaat-experts proberen mensen te bereiken en te ‘bewegen’. Wetenschappers moeten nu verder gaan dan de neergang van het milieu beschrijven en in plaats daarvan de meest effectieve manieren zien te vinden om actie te katalyseren, zegt de Engelse ecoloog prof. Tom Oliver. 259 

ongerustheid speelt al 30 jaar
 

Ik ben al sinds de vroege jaren 90 bezorgd. Nu ben ik ongeruster dan ooit. Mijn zorgen groeien met elk jaar dat de wereldwijde emissies niet in de goede richting gaan, vertelt de Engelse klimaatwetenschapper Kim Cobb. 260 Klimaatspecialisten gaan er steeds meer onder gebukt. “Eerst waren we bezorgd. Toen waren we ongerust. Nu zijn we doodsbang”. 261 Wat het nog erger maakt voor klimaatwetenschappers is om geen gehoor vinden als ze de alarmbel luiden over de klimaat katastrofe die we tegemoet gaan. 262 
Voor klimaat-experts ligt depressie op de loer, omdat ze dagelijks bezig zijn met onderzoek dat een akelig toekomstbeeld schept. 263  Sommigen praten zichzelf moed in, zoals Barbara Moran: ”Ik denk dat 1,5°  van een ‘ambitieus doel’ nu ‘magisch denken’ is geworden. 264 

“Degenen die zeggen ‘Ik zei het toch’ worden zelden verwelkomd, maar toch ga ik het hier zeggen. Australische wetenschappers waarschuwden dat het land tegen 2020 met een door klimaatverandering veroorzaakte bosbrandencrisis zou kunnen worden geconfronteerd. Het kwam volgens schema.”
Will Steffen, Emeritus klimaat professor 265 

De consument-kant

De consument is klimaat-onkundig

Het probleem is onwetendheid. 266  Hoewel de consument zelf denkt ‘genoeg’ over klimaat en -verandering te weten, blijkt uit consumenten-onderzoek dat hij er vooral heel weinig van weet. 267 
Toch is de onkunde van de consument niet nodig. Er is enorm veel inormatie beschikbaar over ‘klimaat’. Een onderzoek daarnaar, leverde tienduizenden resultaten, in de vorm van wetenschappelijke rapporten. In een veelgebruikte wetenschappelijke database werd gezocht naar “klimaat verandering bronnen” (“climate change sources”). Er kwam een lijst uit met 40.000 bronnen uit de periode 1990–2022. 268 
Voor de consument is dit soort informatie misschien niet erg toegankelijk, maar gelukkig is er ook veel ‘vertaald’ in begrijpelijke taal. Aan informatie over het klimaat is daarom geen gebrek. Wel kan het lastig zijn om betrouwbare informatie te vinden, maar daar is wel uit te komen.

De consument heeft nauwelijk in de gaten wat er met het klimaat aan de hand is en neemt de extremen ‘voor lief’. In februari 2021 was het record-warm in Nederland. “Veel mensen vinden dat prettig. Ze gaan lunchen in de natuur, eten een ijsje of zwemmen zelfs al in de buitenlucht. Anderen maken zich zorgen over de snelheid waarmee het klimaat verandert en de ingrijpende consequenties daarvan. 269 
De consument ligt niet wakker van klimaatverandering. In de Verenigde Staten komt ‘klimaat’ op de 8e of 9e plaats in het lijstje ‘waar maak je je zorgen over’? De grootste zorgen (daar) zijn over je baan, kinderen op school, pensioen, gezondheidszorg, drugs, terrorisme. 270

Sinds de jaren 70 wordt een ‘milieuvriendelijke’ leefstijl gepromoot 271 , ook door overheden. Het ging toen vooral om ‘niet vervuilen’, maar ook energiebesparing was er onderdeel van (vanwege de oliecrisis 272 ). Vrijwel altijd ging het om vrijwillige ‘persoonlijke actie’, zoals afval scheiden, graadje lager stoken. 273  
Tegenwoordig is het ‘rijtje’ wel bekend: afval scheiden, led-lampen, geen plastic tasjes. Dat zijn zeker goede zaken, waardoor het energieverbruik vermindert. Maar het is slechts een stukje van de energie-afdruk van de 
consument. Om emissies te beperken zou die drastisch omlaag moeten. Echte ‘klappers’ maak je met: minder vlees eten, minder vliegen, (en minder kinderen). 274 

Ook een ‘ECO’ voetafdruk betekent nog steeds een aantasting van het klimaat, waarin je (klein)kinderen straks moeten leven. De CO2-emissie is weliswaar veel lager dan gemiddeld, maar er is nog steeds sprake van emissie en dus van klimaat-schade. Ideaal gesproken zou je die moeten compenseren door bijv. bomen te planten.

homecontactnotes